insan toplumsal bir varlıktır ve toplumla etkileşime girdiği zaman kendi dışında düşünme veya kendini başkasının yerine koyma gibi eylemsel zorunluluklara girer, bu da onu kendi dışında olan bir alana ve kendi dışında olan bir düşünceye iter.
işte kişilerin iki veya daha fazla olması etkileşime ve bu etkileşimin sorunsuzca ilerlemesi belli kurallara sebep olmuştur. yani ahlak veya toplumsal kurallar aslında bu etkileşimi sorunsuz ve en verimli şekilde gerçekleştirmek için uydurulmuş faydalı kurallar bütünüdür.
faydalı neden dedim?
bir kere ben uhreviyete falan bakmam bana saçma geliyor o yüzden ahlakı rasyonellik içinde ele almak daha mantıklı ve çözüm odaklıdır.
bir kere ahlak uhrevi bir kavram değil rasyonel bir kavramdır, öyle ütopik değil bildiğin pragmatisttir.
yani ahlak dediğimiz şeyi yapmak bizden bağımsız ve bize zarar veya fayda vermeyen bir yapı değildir. eğer ben senin malını çalmazsam sen de benim malımı çalmazsın ve biz bu konuda karşılıklı menfaat gözeterek anlaşabiliriz.
işte ahlakın pragmatist yönünden kastım budur, o yüzden ahlak bayağı bayağı rasyonellik içinde var olabilir ve rasyonel toplum sorunsuzca etkileşimini gerçekleştirip huzurlu bir toplum kurabilir.
hatta bu yüzden saçma sapan uhrevi inançlara ve tanrılara ihtiyaç yoktur, birey kendi içinde kendi menfaatini gözeterek gayet ahlakı temellendirebilir.
neyse çok uzamasın.
kısaca: ahlak bir etkileşim sonucu ortaya çıkan sorunların yada aksaklıkların çözülmesi için kurulmuş kurallar bütünüdür. uhrevi değil rasyoneldir, ütopik bir karşılıksızlık içine girmez bildiğin pragmatistir.
ahlakın rasyonel yapısı onu mantıkçı bir çizgiye çeker ve uhreviyet dışında bir ahlak tanımı yapılıp karşılıklı menfaatleri gözeterek kişiler arasında uzlaşı sağlanabilir.
