son günlerde gündemdeki yerini kaybetmesine ve bizzat başbakan tarafından yolunda olduğu söylenmesine rağmen önümüzdeki süreçte açmaza girmesi kaçınılmazdır.
şöyle açıklamaya çalışalım. amerikan ekonomisinde buna bağlı olarak avrupa ve çevre ülke ekonomilerinde resesyon artık yaklaşan değil başlamış bir süreçtir. fed para politikasında yapacağını yapmıştır. faizlerini beklenenin de üzerinde indirerek sırtını duvara dayamıştır. resesyonla mücadele etmek için yapılacak şey bellidir. durağanlaşmış ekonomiyi harekete geçirmek için genişletici maliye politikaları uygulamak. yani mevcut olumsuzluklarla mücadele edilebilmesi için para politikası yalnız başına etkili olmayacaktır. bu konuda abd veya avrupa için sorun yok ama türkiye nin açmazı tam da burada ortaya çıkıyor.
türkiye 2001 den bu yana sıkı maliye politikasına dayalı istikrar programını uyguluyor. bunun yanında merkez bankası da kısa vadeli faiz oranları ile enflasyonu kontrol altında tutmaya çalışıyor. bu programın en önemli ayağı yabancı sermaye girişi. zaten türkiye bu dönemde büyümesini yabancı sermaye ile finanse etti. ülke içinde faizi yüksek kuru da mümkün olduğu kadar düşük tutarak sıcak para girişi sağlandı. diğer yandan da özelleştirmeler vasıtasıyla doğrudan yatırım olarak yabancı sermaye girişi devam etti. tabi ki yabancı sermayenin güle oynaya türkiye ye gelmesindeki en büyük etkenlerden biri de dünya piyasalarına 8 - 9 yıldır hakim olan büyüme eğilimiydi.
şimdi işler değişiyor. dünya ekonomisi büyük çaplı bir resesyonun eşiğinde. merkez ülkeler yukarıda bahsettiğimiz genişletici maliye politikalarını uygulayabilirler ama türkiye nin maalesef böyle bir lüksü yok. otuz yıllık kronik yüksek enflasyonla mücadele konusunda bir yerlere gelmişken programdan ayrılmak çok mantıklı değil. diğer taraftan iç piyasaya üretim yapan firmalar yıllardır ithal ucuz mallarla rekabet ettikleri için çok iyi durumda değiller.
ihracata yönelik üretim yapanlar ise düşük kur nedeniyle karın tokluğuna çalışıyorlar. yani üretimi yapan sektörün finansal yapısı bir resesyonu kaldıracak durumda değil.
açmazda bu zaten. kredi hacmi aya varmış, reel sektörün mali yapısı zayıf, hükümet genişletici maliye politikası gibi bir argümandan yoksun. bir de yabancı sermaye gelişi kesilirse seyreyle cümbüşü.
