Samed Behrengi'nin çocuk kitabı diye anılan ama aslında bir çocuk kitabından daha fazlası olan kitabı.
Kitabın konusu şöyle: Küçük kara balık yaşadığı yerle yetinmemekte, küçük bir yerde yaşadığını, hayatın buradan ibaret olamayacağını söylemekte. Diğer balıklar bunu duyunca çok kızarlar " hayat işte bu akarsu buradan ibaret çocuklarımızın aklına tehlikeli fikirler sokuyorsun uzaklar tehlikelidir" derler ve küçük kara balığı kovarlar. O da gider, yaşadığı yerden çıkar, hayatı keşfetmeye kararlıdır. Bir öğretmen ve iran Azerilerinden olan Behrengi kendisi de gözünü kapayıp, hayat bundan ibaret diyen düşüncelere karşı savaşmış, çoklarını rahatsız etmiştir. Hikayenin sonunda bir balıkçıl küçük kara balığı ve başkalarını yakalar, küçük kara balık balıkçıldan kaçmak için diğer balıklara birlik olmaları gerektiğini söyler ancak balıkçıl diğer balıklara küçük kara balığı kendine verirlerse onları bırakacağını söyler. Diğer balıklar küçük kara balığı balıkçıla verip kurtulmaya çalışırlar ama balıkçıl onları kandırmıştır küçük kara balığa ne olduğuysa biraz sonuçsuz kalır, kitap size tam bir şey söylemez. Diğer yandan Behrengi'nin cansız bedeni de Aras Nehri'nde bulunmuştur onun "yüzerken boğulduğu" söylenmiştir ama insanlar buna inanmaz, bu son da belirsiz kalmıştır.
