tsunami

entry57 galeri video2
    19.
  1. tsunamiler fay kırıkları sonucu oluşurlar. ani bir fay kırılmasının enerjisi muazzam enerjiye sahip büyük dalgalar oluşturmak için suya aktarılırlar. ve milyonlarca tok su okyanustan kıyılara taşınır. oluşan deprem ne kadar büyükse ardından gelecek tsunami de o kadar büyüktür. ayrıca oluşan deprem kaynağı kıyıya ne kadar yakınsa gelecek olan tsunami de o kadar etkili olur. çünkü yolculuk boyunca tsunamiler enerji kaybederler. mesela 9.1-3 şiddetinde oluşan son 3000 yılın en büyük tsunamisinde hint okyanbusunda meydana gelen fay kırığı sonucunca oluşan tsunami o kadar şiddetlidir ki bölge ülkelerini ilk kez çarptıktan sonra enerjisini kaybetmemiş. ada kıyılarının etkisiyle daire çizerek aynı noktaları aynı tsunami geri dönüp tekrar vurmuştur. çok etkili tsunamilerde dalgaların boyları 30-36 metre arasında değişmektedir. mesela endonezyayı vuran tsunami dalgasının boyu 35 metreyi bulmuştur.

    ama bir tsunami çeşiti vardır ki tarih boyunca izine bir kaç kere rastlanmış bu tsunamilerin boyu inanılmaz yüksekliklere ulaşırlar(50-60 metre). bu tsunamiler büyük toprak kaymaları sonucunda oluşurlar. mesela volkanik bir olay dolayısıyla kopan on iblnlerce tonluk bir kara kütlesi denize ulaşırken önündeki sürüklediği havayı da çok büyük bir şekilde sıkıştırır bu sıkışma o kadar kuvvetlidir ki kara parçası denize ulaştığında önünde sıkıştırdığı hava kütlesiyle aniden bu muzzam boylarda bir tsunami meydana getirir. bu tsunami örneğine bilim adamları ilk kez alaskada yerleşim yeri olmayan bir ormanlık kıyıda karşılaşmışlar ve deniz seviyesinden 50 metre yüksekliğe kadar yetişen ağaçların daha üst sviyelerdeki ağaçlara göre çok daha genç olduklarını görerek bunu anlamışlardır.
    1 ...