george orwell romanı, aynı romandan uyarlama michael radford filmi. ben filmle ilgili bir iki yorum yapıcam çünkü romanla ilgili eleştiri yapmak haddim değil henüz.
filme başladığımda öyle büyük bir beklentiye girmedim hiç hatta kötü bir film olduğunu bilerek izledim. zaten kitabı okurken kafamda ben de bir kaç tane film çektim ve hiçbiri bir halta benzemedi. 1984 filme aktarılması çok güç bir roman bence. bu nasıl ifade edilir bilmiyorum ama romandaki havayı, derinlikli felsefeyi filme yansıtamazsınız. mesela başarılı kitap uyarlamalarında fight club'ı düşünelim, kitaptaki felsefenin yanında filmdeki felsefe ne kadar yavan kalsa da filmi başarılı buluyoruz (daha doğrusu buluyorlar) çünkü bir aksiyon var bir akıcılık var ve bunu romandan filme taşıyabilmiş David Fincher. Ama 1984'te böyle bir şey yok.
- Burası biraz spoiler kokuyor baştan uyarayım -
Kitaptaki olay örgüsünü kısaca düşünelim; başkarakter Winston var, arkaplanda süregelen hayat ingsos ile yönetilen okyanusya ülkesi var. winston aslında içten içe partiye ve büyük biradere nefret besliyor ve bunun düşünce polisi tarafından farkedilmesinden korkuyor. daha sonra bunu kesen bi kız var julia. winston onu düşünce polisinin ajanı zannediyor ama meğer julia da onun gibi partiden nefret ediyor ve winstona aşık olduğunu bi kağıtla iletiyor. bir süre gizli gizli takılıyolar birlikte sonra yakalanıyolar ve işkence edilip beyinleri tertemiz yıkandıktan sonra geri salınıyolar.
evet şimdi böyle baktığımızda çok içine çeken bir olay örgüsü yok, zaten kitabı başyapıt yapan orwell'in dili ve anlatmaya çalıştıkları. michael radford'a bu kitabı filme çekme cesaretini gösterdiği için saygı duymakla birlikte çekilebilecek en kötü filmi çektiği için de öfke duydum. ben bu kitabı kafamda 4 saate sığdıramazken adam çıkmış bir saat elli dakikalık film çekmiş orayı kırpmış burayı kırpmış, kitabın ne felsefesini ne de o okyanusyanın içinde bulunduğu karanlığı filme adapte edememiş. 1984 yılında 1984'ün filmini çekmiş olmak için çekmiş bence. mesela winston'ın fare korkusuna hiç değinmemiş filmde*, dolayısıyla kitabı okumayan birisi 101 numaralı odanın anlamını asla kavrayamayacak. yenisöylemin dil üzerindeki amacı etkisi hiçbiri yok filmde. çok çok eksik bir film olmuş kısacası. her ne kadar bu kitabın filminin çekilemeyeceği görüşünde olsam da en azından 1984 yapımı 1984'ten çok daha iyisi çekilebilir. 6/10
