kötülüğün sebebi insansa eğer o zaman insan olmasa kötülük de olmazdı denebilir. insanın sebebi bir tanrıysa o halde tanrı olmasa insan olmaz insan olmasa kötülük olmaz denebilir.
yani tanrı insanı yaratarak kötülüğe ortam hazırlamıştır da denebilir. yada tanrı kötülüğün bizzat nedenidir de denebilir.
mesela tanrıyı bir ressama indirgersek ressamın resim yapmasında bir amaç vardır ve resimde kullandığı teknik, malzeme, konu üzerinden bunu yansıtır.
eğer bir tanrı varsa o zaman dünya onun eseri olduğu için bu yansıtıkları da bizzat onun eseri olur.
yansıttıkları amacını belirler. tanrının insanı yaratmasında olan amacı insan üzerinden açıklayabiliriz. tanrı insana kötülük yapma imkanı verdiyse o halde bunu istemiştir ve kötülük de tanrının amacıdır denebilir.
nasıl bir tablo da resim kötüyse ressamı da kötüdür dersek evren pisse veya insanlar tanrı da kötüdür diyebiliriz.
üste yazdığım gibi tanrı kötülüğü yaratarak ve insana bu gücü vererek kötülüğü istemiştir, kötülük bir gereklilikse ve tanrı bunu istemişse o halde kötüleri cezalandırması saçma oluyor.
sonuçta insanı istemeseydi insanı yaratmazdı kötülüğü istemeseydi kötülüğü de yaratmazdı o halde kötülüğü yaratıp yada kötü insanları yaratıp siz kötüsünüz o halde cezanızı çekeceskiniz demesi biraz gülünç oluyor. ayrıca bu sınavı insanın isteği üzerine yapmadan hemde.
mesele tanrı bilinmek istiyor ve kimseye sormadan insanı yaratıyor ve insanın kötülük yapmasına imkan tanıyor sonra onu kötü olduğu için yargılayacağını cezalandıracağını söylüyor. bu mantıklı bir şey bence değil.
