pervaneler ışık çevresinde döner durur. şem burada pervaneleri kendine çeken, bağlayandır. tasavvufi edebiyatta ya da divan edebiyatında bu terimler aşık ile sevgili arası bağı oluşturur. sevgili muma benzetilir öyle ki bezm-i ezel meclisinin ışığa muma ihtiyacı yoktur. sevgili meclisin mumu, ışığıdır. aşık ise rakiplerle mücadele eder. kalabalık bir sürü halinde sevgilinin yan bakışını beklemeleriyle pervanelere benzetilir aşıklar. sevgili bazen güneşe de benzetilir ama aşığın gözünde güneş, sevgilinin yüzünün ışığıyla bahse bile giremez.pervaneler bazen kara benzetilir bu karların ışık etrafında daha net gözükmesiyle ilişkilidir. güneş varsa karlar erir aşığın temennisi sevgilinin karları eritmesi ve aşığa yan bakış oklarını yollayıp onun acısını arttırmasıdır. böylece aşık merhale atlayacak olgun aşık olacaktır. rakiplerini yok ederek gerçek aşka ulaşacaktır.
