evrim düşüncesi içeriğinden bir metafiziği kaldırmak adına bir metafiziğe düşer. çünkü biyologlar felsefe bilmezler, o yüzden bunun ayırdında değillerdir. sebep olarak tanrının karşısına konulan varlığın varoluşu metafiziktir. haydiger bunu çok iyi anlatır. varlığın üzerine oturtulan tesadüf kavramı da tanrı gibi metafizik bir kavramdır evrim karşıtlarındaki bu tesadüflüğü anlayamamasının altında bu metafizik oluş yatar. ama mümkündür. sonsuz zaman diliminde sonsuz olasılık sonsuzca gerçekleşebilir. evrimdeki asıl problem nasıl oluyor da iki lego tesadüfen bir araya gelip her hangi bir yere ulaşabilecek makaniğe sahip olabiliyor değil nasıl oluyorda bu iki lego birleşip biryerden biryere ulaşma iradesine sahip olabiliyordur. nasıl spinoza'nın panteizimi ateizme yol gösteriyorsa, evrim düşünceside bizi panteizme yönlendirebilir aslında.
yalnız her olgusal şeyin nedenin olması olgusal olmayanların nedeninin olmadığı anlamına gelmez. cogito ergo sumdaki bilinç olgusal değildir ve fakat bir nedeni vardır dolayısıyla tanrı içinde bir neden sorusu sormak mümkündür. bu da gösterir bu ki tanri için öne sürülecek bir kanıt değildir.
her iki tarafın da üzerinde mutabakata vardığı tek şey kendi kendinin nedeni olan bir şeyin olduğudur.
