şimdi de 6 hadis kitabının temel özelliklerine bir bakalım arkadaşlar :
Kütüb-i Sitte’nin Bazı Özellikleri
--içerdikleri hadisler çoğunlukla sahih (güvenilir) olarak değerlendirilmiştir. Müellifler eserlerine çoğunlukla sahih hadisleri almayı hedeflemekle beraber hiç biri sahih hadislerin tamamını topladığını iddia etmemiştir. Kütüb-i Sitte’nin dışında da sahih hadisler olduğu kesin bir gerçektir.
--Sırf sahih hadisleri ihtiva eden bir kitap yazma işini ilk defa ele alıp gerçekleştiren Buharî olmuş, diğerleri de onun açtığı yolda yürümüşlerdir.
--ihtiva ettikleri hadisler ve kaynakları bakımından genel bir değerlendirmeye tabi tutulduklarında Buharî ve Müslim’in eserlerinin birinci tabakada, Ebû Davud, Tirmizî ve Nesai’nin eserlerinin ise ikinci tabakada olacağı ifade edilmiştir. Ancak Buharî ve Müslim’in bu üstünlüğü umumi manada olup her bir hadisin ayrı ayrı incelemeye tabi tutulması halinde her hadis için farklı durumların ortaya çıkması mümkündür. Buharî’nin Sahih’inin üstünlüğü veya ibn Mace’nin Sünen’inin en alt derecede olması her bir hadis için geçerli değildir.
--Konular esas alınarak tertip edilmiş bulunan Kütüb-i Sitte’de her bir konuya ait olan hadisler bir arada verilmiştir. Bunun yanında müellifler tertiplerinde kendilerine mahsus usûller benimsemişlerdir.
--Kütüb-i Sitte’de bir hadis bazen bir kitabın içinde, bazen altı kitabın birkaçında veya hepsinde bir veya birkaç defa tekrar edilebilmektedir.
--Altı müellif de III. asırda yaşamıştır. Nesai (v. 303/ 915) hariç bütün müellifler kısa veya uzun süre Buharî’nin talebesi olmuştur. Yani hepsi çağdaş ve bir çoğu arasında hocalık-talebelik ilişkisi vardır.
--Kütüb-i Sitte müelliflerinin hemen hepsinin kendilerinden hadis aldıkları ravilerin hal tercümelerine dair eserleri vardır. Ravilerini bizzat kendileri tetkik ve tenkit etmişlerdir.
--Kütüb-i Sitte müellifleri, zamanlarındaki cömert ve lütufkar halifelerden herhangi bir teşvik ve yardım almamış ve böyle bir şeyi beklememişlerdir.
--Kütüb-i Sitte’nin her birinin özelliği bir araya getirilince malzeme ve usûl bakımından bütün bir hadis külliyatı meydana gelmektedir. Altı kitap birbirini şöylece tamamlamaktadır: Fıkhî malumat isteyen Sahih-i Buharî’ye; az talikat isteyen Sahih-i Müslim’e; hadis rivayeti konusunda fazla bilgi isteyen Tirmizî’nin Câmi‘ine; sadece fıkhî hadisler isteyen Ebû Davud’un Sünen’ine; fıkhî bakımdan konuların mükemmel sıralanışını görmek isteyen ibn Mace’nin Sünen’ine müracaat etmek suretiyle isteğine cevap bulabilecektir. Nesai’de ise bu özelliklerin çoğu birden bulunmaktadır.
--Kütüb-i Sitte müelliflerinden hiç biri fıkhî bir mezhebi taklit etmiş değildir.
