1961 yılında azerbeycanlı lütfi aliasker zade tarafından, yayımladığı bir makaleyle ortaya çıkan mantıktır. bilinen adı fuzy mantıktır.
bulanık mantık şu şekilde açıklanabilir:
klasik yaklaşımda bir varlık bir kümenin ya elemanıdır ya da değildir. kümenin elemanı olma durumu "1" ile, elemanı olmayan durumu "0" ile gösterilir. bulanık mantık ise bu durumun genişletilmesidir. bu mantığa göre bir elemanın bir kümeye ait olma derecesi vardır. elemanın kümeye aitliği [0 , 1] aralığında bir değer alır.
bir örnekle açıklamak gerekirse:
üzerinde çalıştığımız "yaşlı insanlar" gibi bir küme ele alalım. bir elemanın bu kümeye ait olma durumu derecelendirilebilir. kümeye ait olma fonksiyonu m(x) ile gösterirsek:
m(x) = 0, 0 ≤ x ≤ 35
m(x) = 0,25, 35 ≤ x ≤ 40
m(x) = 1,50 < x
bu parçalı tanımlı fonksiyona göre 35 yaşında olan veya 35 yaşından küçük insanlar kümeye ait değildir ve 50 yaşından büyük insanlar kümeye aittir. bu yaş aralığındaki insanların kümeye aitliğinin derecesi 0,75 olarak verilmiştir.
aslında günlük hayatımızda bulanık mantığa göre çalışan makineleri sık sık kullanıyoruz. çamaşır makineleri bulanık mantığa göre programlanmıştır. makine, içindeki çamaşıra göre ne kadar deterjan, yumuşatıcı ve su kullanacağına bulanık mantık sayesinde karar vermektedir. bulaşık makineleri de aynı prensibe göre çalışmaktadır. bunların yanında uçakların iniş kalkış sistemlerinde, arabaların amorsitör sistemlerinde ve daha birçok mühendislik alanında da bulanık mantığın kullanımı mevcuttur.
