2.mahmut'a gavur padişah yakıştırmasının yapılmasına sebep olan ve yine halkın kısa ve öz tesbitiyle "artık gavura gavur denmeyecek" ibaresini kuvvetlendiren ferman.
lozan antlaşması'nda Türk topraklarında yaşayan tüm gayr-i müslimlerin "azınlık"olarak adlandırılmasıyla birlikte tanzimat fermanı'nın hükmü geçersiz hale gelmiştir.
