çağa göre herşeyin ne kadar değişiklik gösterdiğini düşünen birisi için üzerinde bir daha düşünülmesi gereken önerme. hz. peygamber zamanını düşünürsek bırakın kadınları erkekler için bile bir 8 yıllık eğitim, onun ardından gelen bir lise, bir üniversite eğitimi yok. uyum sağlanması gereken büyük bir metropol yaşam yok, kariyer yok, toplumlar genelde tarım toplumu, aile kavramı son derece basit, aile içi görevler kesin hatlarla birbirinden ayrılmış, toplumda tam anlamıyla bir denge var. karmaşadan uzak, basit bir hayattan bahsediyoruz ve bu hayat içinde insanları evlilikten alıkoyabilecek hiçbir şey yok. böyle bir toplumda 13-14 yaşları normal evlenme yaşıdır, bu sadece arabistan'da değil kuzey avrupa'dan çin'e kadar böyledir dünyada o dönemlerde. insanın ortalama yaşam yılı ortalamasının da son derece düşük olduğu o dönemlerde çok normaldir insanların bugüne göre erken yaşlarda evlendirilmeleri, hele de kültürel faktörleri de eklersek buna.
ama günümüz öyle değil, hz peygamber'in her sözünü söz olduğu şekliyle değil mantığıyla kavramaya çalışsak, hani örneğin misvak sünnetinin aslında günümüzdeki gelişmiş diş fırçalama sistemlerine tekabül ettiğini görüp, o dönemde fırça diye birşey olmadığını düşünüp yorumumuzu da buna göre yapıp misvak kullanmak yerine (ya da bunun yanında olsa daha güzel olur) diş fırçası kullansak bütün müslümanlar olarak. kısa ve kestirme yola da sapmadan kızlarımıza gerekli eğitim ve özeni göstererek onları hayata hazırlasak, onları 18 yaşından önce başımızdan atıp sorumluluktan kurtulmak gibi değil de, günümüzdeki karmaşık hayatı onlara göstererek, onları hem hayat hem de din yönünden geliştirsek fena mı olur? peygamberimiz bize kızlarımızın namusunu koruma yollarını gözetmemiz gerektiğini söylemiştir, 18 yaşından önce evlendiriniz demek, evlilik çağı geçmeden evlendiriniz demektir ve günümüzün evlilik çağı da 13-14 değildir. bir evi çekip çevirmek, annelik etmek o zamanlardaki kadar kolay değildir artık. bunları da hesaba katmayı öğrenirsek hadis yorumlamak asıl nasıl olur sorusuna cevap bulabiliriz diye düşünmelidir akıllı mümin.
