gunluk hayatta rastlanilan en kari$ik hususlardan en basitine kadar buyuk du$unurler turlu turlu konularda akil yurutmu$lerdir. idami ele alacak olursak, bunun uzerine en carpici ifadelerden biri de dostoyevski'den cikmi$tir. dostoyevski'ye gore bir insani cinayet i$ledigi icin idam etmek, sucun kendisiyle kiyaslanamayacak kadar buyuk bir cezadir. biz de bu goru$e katiliyoruz.
(bkz: hukukuçu agzi) gercekten de cinayet i$leyen ki$inin ayni nitelikte bir cezayla infazi, ilkel toplumlardaki ocalici teoriye munhasir cezalari akla getirmekte. devam edecek olursak, idam edilmek alelade bir insan, bir katil yahut da ev hanimi tarafindan oldurulmekten daha korkunctur. bir katilin gece vakti ormanda kacan bir insani oldurmesi, idamla kar$ila$tirildiginda hafif kalmaktadir. $öyle ki, ormanda bogazi kesilerek oldurulen maktul son ana kadar kacabilecegi umidini ta$ir. ama idamda, olumu kat be kat kolayla$tiran bu son umit yoktur, kesinlik vardir. ondan kacamayacagimizdan emin olmamiz butun o korkunc i$kenceyi dogurur ve bu i$kenceden daha buyugu yoktur yeryuzunde.
