dünya nın ilk organize terör örgütünü kuran haşhaşiliğin öncüsü kişiliktir. kimi rivayetlere göre hayyam, hasan ve nizamülmülk aynı okulda yetişmiş, aynı dönemin insanları denilse de hayyam için bunun fazla olası olmadığı söylenmektedir çünkü hasan sabbahla hayyam farklı zaman dilimlerinde yaşadı diyenler çoğunluktadır. lakin nizamülmülkle konusunda çoğu kişi bu görüşe katılır.
yaptığı rivayet edilen her şeyden önce şu iyice kavranması ve takdir edilmesi gerekir: hasan sabbah döneminin en büyük ilim adamlarındandır hatta en büyüğüdür belki de. belki de bu denli bir deha olmasaydı döneminde bu denli etkili suikastlar düzenletemez, herkesin çekindiği kişi olmazdı. öncelikle yadsınamaz gerçek fıkıh, fen, astronomi ve askeri anlamda tam bir deha olmasıdır. onun haricinde bir ismailidir. ben hasan sabbah ın "tasavvuf"la çok fazla haşır neşir olduğunu ve tasavvuf mertebelerini atlayarak çıktığından dolayı tasavvuf un tehlikeli olan şeyine, isyan etmeye, inkar etmeye, gerçeklere dayananama durumuna düşmüştür. aşka düşme durumudur kısaca. bunu daha iyi yunus şöyle açıklar:
"bu öyle bir imandır ki küfrün içinde"
neyse konumuza dönersek hasan sabbah ın çok zeki bir insan olduğuna kanaat getirdik sanırım. hasan sabbah kafkasyada, elburz dağının zirvesinde bulunduğundan dolayı çok korunaklı, etrafını saran sahrud ırmağı sayesinde de işgali neredeyse imkansız olan "alamut kalesi" ni parayla satın almıştır. buradan da anlaşıldığı üzere hasan sabbah alamut kalesini almadan çok daha önce ismaililerin başına geçebilmiş, bir zamanlar kendisini zekasından ve yerine geçeceği korkusuyla öldürmek isteyip başaramamış nizamülmülkten intikam alabilmek için o kalenin ne kadar stratejik ve amaçlarına hitap eden bir yer olduğunu kavrayabilmiş ve çok daha önceden organize olarak orayı almak için gerekli zenginliğe ulaşabilmiştir. bundan sonrası malumdur hasan sabbah müridlerini korkusuz bir şekilde yetiştirmiş ve tarihteki muazzam suikastleri gözünü yapabilecek bir ordusu olmuştur. sayıca az ama nitelik olarak çok korkusuz ve teknik olan bu ordu özellikle nizamülmülkün korkulu rüyası olmuştur.
dil bilimcileri latince kökenli olan "assasin" kelimesinin hasan sabbah ın başında bulunduğu haşhaşi kelimesinden geldiklerini söylerler.
