üretim araçlarının özel mülkiyette olmasını ifade eden kavramdır. bir çok çeşidi bulunmaktadır. ahbap çavuş kapitalizmi, devlet kapitalizmi, karma ekonomi gibi yukarıdaki şikayetlerin temelini oluşturan çeşitleri olduğu gibi, piyasa kapitalizmi, daha işlevsel ve faydalı olanı da vardır. herkese yarar sağlayan verisyonları ise serbest piyasa kapitalizmi ve laissez faire kapitalizmigibi ufak farkları olan, açık piyasa ve serbest ticaretgibi ilkelere dayanan versiyonları da vardır. serbest piyasa ekonomisinin uygulandığı ülkelerde devletin birincil görevi hukuktur. hukukun olmadığı, düzgün işletilmediği ülkede serbest piyasa ekonomisinin varlığından bahsedilemez.
kapitalizm, bir çok karşıtının bilmediği üzere, karl marx tarafından da oldukça övülmüştür. bununla birlikte bu sistemin yetersiz olduğunu daha iyisinin sosyalizm olduğunu iddia etmiştir. lakin denemelerin gösterdiği üzere, en iyi sosyalizm örnekleri bile en kötü kapitalizm örneklerinden daha kötü sonuçlar doğurmuş, açlık ve sefalet artmıştır. zira kapitalizmin en büyük yararı ürünlerin daha bol üretilmesi yoluyla daha ucuza mal edilebilmesi ve herkesin ulaşabilmesinin sağlanmasıdır. kapitalizm yani üretim araçlarının özel mülkiyette olmadığı durumlarda seri üretimin verimli şekilde yapılması mümkün değildir.
sanılanın aksine, kapitalizm savunucuları, kolektif üretime de karşı değildir. isteyen patronsuz kolektif işletmeler kurabilir ve bu yolla gelir elde edebilir. sadece bu yöntemin pek de başarılı olmadığını bildiğimizi belirtiriz.
ahbap-çavuş kapitalizmi ile serbest piyasa ekonomisini ayırmak çok önemlidir.
zira birinde devletin zor gücünü kullanarak istenilen fiyata istenilen ürün satılabilir, işçi istenilen fiyata çalıştırılabilir, madenlerde işçileri katletseniz de devlet kolay kolay yaptırım uygulamaz,
diğerinde fiyatlar arz talep ilişkisi dahilinde belirlenir, işçilerin refahları artar, madenlerlerde güvenlik önlemlerini almak zorunda kalırsınız.
