bir marksist olarak söyleyebilirim ki, gelişme meselesinin dinle bir alakası yoktur. Din, bir etkendir evet ama müslümanların gelişememesinin müslümanlıkla alakası yoktur. işin içine tarihsel süreçler ve kapitalist sistem içindeki ülkelerin ve halkların konumunu kattığımız zaman anlaşılabilir veriler ortaya katabiliriz.