dünya edebiyat tarihinin ansiklopedisi yazılsa, orhan pamuk kendine belki 10. ciltte yer bulur. fakat bu yanıltmasın.
orhan pamuk; iyi ya da kötü bir edebiyatçı olmanın ötesinde, bir edebiyatçıdır.
bu topraklarda değil son yüz, son 1000 yılda çıkan edebiyatçı sayısının dört (sayıyla 4) olduğu düşünüldüğünde, sanatı da aşan bir noktada, çok önemli bir mevkidedir.
bunun altını bilhassa çizdikten sonra şunu da ekleyelim: orhan pamuk çok iyi bir edebiyatçıdır.
"kara kitap"ı yazan bir adamdan söz ediyoruz. bu halkın dili kullanılarak bir araya getirilmiş daha büyük bir eser yok. gelecekte olur mu? korkarım hayır.
yazarın şu çok konuşulan "siyasi" yanına gelirsek... kitaplarını okuyanlar bileceklerdir ki, orhan pamuk kesinlikle apolitik bir kişidir. "kar" romanı da dahil olmak üzere, sıklıkla siyasi akımlardan bahsetmesine rağmen, bunları neredeyse yorumsuz aktarır okuyucuya. pamuk için siyasi atmosfer, bir roman karakterinin giydiği paltodan daha fazla bir amaca hizmet etmez eserlerinde.
nitekim pamuk, roman yayınladığı dönemler haricinde herhangi bir siyasi görüş belirtmez. o dönemlerde de, röportajı yapan kişilerin sorduğu sorulara, siyasi bilgisi elverdiğince cevap verir. elverdiğince diyorum, çünkü bir okuru olarak, pamuk'un çok ciddi bir siyasi tarih bilgisi olduğunu bugüne kadar edinmedim yapıtlarından. dolayısıyla konuşmak istediği konular da değil bunlar.
fakat sorulan soruları geçiştirmeden, samimiyetle cevapladığı için, ülkenin averaj holigan insan profilinde garip yansımaları oluyor sözlerinin.
son olarak "kafamda bir tuhaflık", yazarın elbette en iyi eseri olmamakla, hatta bildiğin vasat bir yapıt olmakla birlikte, bana orhan pamuk'un artık nihayet yeni bir "kara kitap" yazma sevdası peşinden koşmadığını hissettirdi yıllar sonra. bu yönüyle bile bir kazanım edebiyatımız adına.
