Fatsa' nın tarih sahnesinde önemli bir yer alması miladi 1.yüzyılda başlar. Mitrilat' ın ölümünden sonra 2. FARNAK (M.Ö.65-42) Roma' ya bağlı bir krallık olan PONT Devleti' nin başına geçer. 2. FARNAK bu günkü Fatsa' nın bulunduğu yerde hükümdarlığını sürdürürken, Roma' nın iç karışıklıklarından faydalanarak hem istiklalini kazanmak hem de idaresini genişletmek için çalışmış fakat başarılı olamamıştır. 2. FARNAK Fatsa' nın eski Hükümet binasının bulunduğu sahada kızı FANiZAN adına bir şato inşa ettirmiştir. Bu şatodan dolayı buraya "FANIZAN" adı verilmiştir. Sonraki yüzyıllarda FANiSE, PHADSANE, PYTANE, FAÇA adları ile anılan kasaba en son Fatsa adını almıştır.
