seyhi olmamak basina buyruklugu ifade eder. yani aslinda, kendinden baska seyhi olmamak demektir. kendini kendi seyhi goren kisi, hakikati yani dogruyu kendisinin bulabilecegini dusunuyor demektir. halbuki insanin en buyuk imtihani ene ile yani kendisiyledir. misal nietszche tanrinin oldugunu soylerken, aslinda kendi tanriligini ilan etmektedir.
bu kontekste seytandan bahsederken, aciktir ki bir kisilik olarak degil bir tavir ve ontolojik gorus olarak bahsediliyor. ve hakk'a karsilik batil'i ifade ediyor seytan. gurur ise sirke goturen yolda pek cok gorulur, ve asl-u esasinda sirk, kendi tanriligini ilan etmektir. kendi kendinin seyhi olmak, yani hakikati kendi basina bulacagina inanmak da acikca seytanin yolu yani batildir.
bir sozu yahut dusunceyi anlamaya calisirken onun yanlisligina ve sacmaligina inanarak yola cikilirsa elbette ki sonunda sacma oldugu gorusune varilir. hele de aforizma tadinda sozlerde, konteksi ve soyleyen kisinin yahut soylendigi ortamin teorisinin butunune hakim olmadan yorum yapmak akil isi degildir.. derin mevzularda atip tutmak kolaydir, ancak kestirip atmadan once kisinin kendi yerini bilmesi gerektigi gibi, soyleyen kisinin yerini de dikkate almasi gerekir.
birisi cikip da, ben 'seyhim yok' derken, hakikati kendi basima bulabilecegimi ima etmiyorsam.. derse, isbu kelam onu baglamaz. insanlari ve dusunceleri husn-u niyetle anlamaya calismadikca anlayamazsiniz.