Osmanlı Devleti ticaret yollarına hakimdi. Bu şekilde zenginleşti ve geniş alanlara yayıldı.
Coğrafi keşifleri ve uzantısında sanayi devrimini kaçırmamış olsa devleti dönüştürüp yıkılmasa imparatorluk olarak devam etse bugün kürt sorunu doğu sorunu Vs olarak anılan sorun da olmazdı.
Ulus devlete geçildi ama imparatorluk mirası olan devletlerde etnik olarak farklı kökenden gelen unsurlar bir arada bir üst kimlik "vatandaşlık" altında yaşayamayınca birlik duygusu oluşmadı.
1970 sonrası sosyalizmin zayıflaması 1980 lerin sonunda çözülmesi ve 12 eylül askeri müdahalesi neticesinde yaşanan ara dönem bu sürecin yapı taşlarını oluşturdu.
