Kelime kökeni hagia(kutsal)+ma(su) olan ayazmalar Hıristiyan Rumlar'ın kutsal saydıkları su kaynağını içine alan yapılardır. Tek başlarına olduğu gibi kilisenin içinde olanlar da vardır. Ayrıca her ayazma bir aziz veya azizeye adanmıştır.
Dip not: Osmanlı döneminde yapılan ayazmalar Bizans dönemindekilere göre oldukça fazladır.
