ekonomi politiğin eleştirisine katıkıda marks'ın üzerinde durduğu ilişki biçimi. üretim ilişkileri ile üretici güçler arasındaki ilişki diyalektiğin temel prensiplerinden olan karşılıklı ilişkiler bütünü olduğunun göstergesidir. altyapı-sütyapı ilişkisindeki gibi birbirini destekler ve birbirlerinden bağımsız bir karakter taşıyamazlar.