1950 yılında kömür madenlerinde yapılan bir araştırma yöntemidir. ingiltere de yapılmıştır. madenlere getirilen yeni sistemin çalışan işçiler üzerinde ve birbirleri ile olan ilişkilerinin değişmesi gözlemlenmiştir. gözlemlendiklerini bilen işçilerin gözlemleyenin istediği şekilde davranması sonucu araştırmadan iyi bir sonuç alınamamıştır.
