hıristiyan mezhepleri içerisinde birey tanrı ilişkisini birey iradesi özünde tanımlayan yegane mezheptir. koyu katolikleri aratmayacak katılıkta kolları da olmakla birlikte, ortaya çıkışı itibariyle ibadette gösterişi reddeden ve ibadetin bireyselliğini öne çıkartan, çalışmayı kutsayan ve tembelliği şiddetle reddeden, her insanda bir tanrı projesi olduğuna ve bireyin bunu ortaya çıkartmak için çaba göstermesi gerektiğini ifade eden, tanrı ile ilişkide asıl olanın niyet olduğunu ve bu nedenle ritüelin niyetin gerisinde kalacağını ileri sürmüş olan, tek kaynak olarak incil'i alan ve dolayısıyla ruhban/yanılmazlık anlayışını reddeden mezheptir.
