edebiyatta güzelliği birçok şeyin önüne koymuş, klasik tabirle "sanat, sanat için yapılır" düsturunu benimsemiş, tanzimat'ın ikinci nesil edebiyatçılarından, sanatçılarından. edebiyat teorisi ile ilgilenmiş, bu konuda çokça kalem oynatmış,araba sevdası romanı ile önemli bir köşe taşı oluşturmuş olan ekrem, zamanında üstad olarak bilinir, kabul edilir ve sayılırdı. servet-i fünuncuların bir araya gelmelerinde önemli katkısı olduğu gibi onlara örnek olduğu, ya da onlar tarafından örnek alındığı da doğrudur. serveti-i fünun edebiyatının tartışmasız en öndeki ismi tevfik fikretin hocasıdır. recaizade mahmud ekrem bey'in bütün eserleri, ismail parlatır, nurullah çetin ve hakan sazyek tarafından üç cilt halinde hazırlandı ve milli eğitim bakanlığı tarafından yayımlandı.
