islam'da ve diğer dinlerde tanrı tanımının sorunlu olmasından kaynaklanan haklı kafa karışıklığının bir sonucu olarak akla gelen sorudur.
din bilginleri, allah'ın zamandan münezzeh olduğunu açıkça ifade eden tek bir ayet olmamasına ve hatta tam tersini gösteren ayetler olmasına rağmen allah'ın zamana bağlı olmadığını ileri sürerler. öyle demek zorundadırlar zira demezlerse hem zamanın allah'ın kudretini kuşattığı gibi bir tezi kabul etmek zorunda kalırlar, hem de allah'ın gelecekteki olayları bilmesini açıklamakta zorlanırlar.
kuran'a baktığımızda allah'ın hem zamandan münezzeh olduğunu düşündüren ayetler (geleceği bilmesi... fakat bunun tek açıklaması zamandan münezzeh olmak değildir), hem de zamana bağlı olduğunu gösteren ayetler vardır. bir kısmı aşağıdaki linkte... hiç utanmadan bu tür ayetleri "görecelilik kuramının delili" olarak gösteriyorlar asıl meseleyi gözden kaçırmak için.
görüleceği gibi hacc 47 ayetinde allah kendi katında zamanın var olduğunu bildiriyor. ne ki allah'ın bir günü, insanların bin yılı uzunluğundaymış. buradan çıkacak sonuç, allah'ın katında da zamanın aktığı, yani allah'ın zamandan münezzeh olmadığıdır.
gerçek şu ki zamanın bir varlığın katında tek bir andan ("an" kelimesini zamandan münezzeh olmaya en yakın benzetme olduğu için kullanıyorum) ibaret olması hayal etmesi kolay bir şey değildir. fakat sanıldığı kadar da zor değildir. mesela elimize bir film şeridi alalım ve o film şeridine bir "an" için baktığımızı hayal edelim bir anda filmde oynayan aktörlerin bir kaç saniye önceki hallerini de (mesela kaldırımda yürüyor), bir kaç saniye önceki halini de (mesela otobüs çarpıyor) görebiliriz. gördüklerimizi hayatta gerçek bir kesit olarak düşünürsek, bakış attığımız anda aktör için zamanın aktığını, bizim için akmadığını varsayabiliriz. sanırım zamandan münezzeh olmayı izah etmek için yapılabilecek en yakın benzetme budur.
birileri "e işte o kadar da mantıksız değil" diyebilir tabi. ben mantıksız olduğunu söylemiyorum, kuran'daki ifadelerle uyuşmadığını söylüyorum. ve ayrıca, ilk bakışta inananlara hoş görünen "zamandan münezzeh olma" halinin, şu anda yazmaya başlasam sayfalar sürecek, izahı zor dini sorunları da peşi sıra getirdiğine dikkat çekmek isterim. aynen "zamandan münezzeh olmamanın" getirdiği sorunlar gibi...
velhasıl tanrı kavramını mantık çerçevesine oturtmak pek güçtür düşünmeyi bilene... zaten akıllı dindarlarla tartışmaya girdiğinizde sonunda "tanrı'yı bizim mantığımıza oturtmaya çalışmak boş iştir" derler. bu da kulağa hoş gelir ama tanrı kavramının ve dolayısıyla inanmanın mantıksız olduğunun itirafıdır diğer bir bakış açısıyla...
