uluslararası adalet divanı

entry11 galeri
    8.
  1. uad'nı, bm antlaşmasına taraf olan ülkelere açıktır ve yargıçları yine BM ye üye ülkelerin yargıçları arasından seçilir. divanın yetki alanını, anlaşmazlığa taraf olan ülkelerin karşılıklı mutabakatı ve bm antlaşması belirler ör: kıbrıs meselesi.

    divanın kararları, uluslararası hukukun en önemli içtihad kaynağıdır.

    ör: "Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD), Bosna-Hersek'in Sırbistan'a karşı açmış olduğu soykırım davası hakkındaki kararı (26 Şubat 2007), hukuk tarihinde ilk defa olarak bir devletin bir uluslararası mahkeme tarafından soykırım suçundan yargılanmış olması nedeniyle tarihsel bir nitelik taşıyor. Filhakika, BM Güvenlik Konseyi kararlarıyla kurulmuş olan Yugoslavya ve Ruanda uluslararası ceza mahkemeleri 1993'ten bu yana "bireysel nitelikte" soykırım suçlarını yargılamış ve mahkûmiyet kararları vermişlerdi. Ancak, UAD'nin söz konusu kararına kadarki dönemde geçerli uluslararası uygulamaya göre, sadece bireylerin soykırım suçundan sorumlu tutulabilecekleri kabul ediliyor, buna mukabil devletlerin yükümlülük alanı ise soykırımı önleme ve sorumluları cezalandırma yükümlülüğü ile sınırlandırılıyordu.
    Nitekim, Nazi savaş suçlularının yargılandığı Nürnberg Uluslararası Askeri Mahkemesi 1946'da verdiği kararda "suçun bireyselliği" kuralını şu ifadelerle teyit etmişti: "Uluslararası hukuka karşı suçlar, soyut varlıklar tarafından değil insanlar tarafından işlenir ve ancak bu suçları işleyen bireyleri cezalandırmak suretiyle uluslararası hukuk hükümleri infaz edilmiş olur." (1)
    Bu kuralı benimseyen BM Soykırım Sözleşmesi'nin 4. maddesi de, soykırım suçu nedeniyle, yöneticilerin, kamu görevlilerinin ve özel kişilerin cezalandırılacağını öngörüyor, tüzelkişilerden ve devletten söz etmiyordu. Ancak, Divan, Soykırım Sözleşmesi'nin 1. ve 9. maddelerini yorumlamak suretiyle, devletlerin de soykırım suçunu işlemekten sorumlu tutulabileceklerini karara bağladı ve sözünü ettiğimiz kuralı değiştirdi.
    Soykırım hukukunda suçun bireyselliği kuralının geçerli olması, Ermeni iddialarına karşı Türk tezine hukuk alanında güç kazandıran unsurlardan biriydi. Bu kurala getirilen değişik yorumla, her ne kadar bu avantaj kaybediliyorsa da, gerçekte, Divan kararı, soykırım hukukuna ilişkin birçok kavrama açıklık getirdiği ve bu alandaki içtihada ciddi katkıda bulunduğu gibi, Türkiye'nin tezini de güçlendiren önemli unsurlar içeriyor. " Şükrü Elekdağ / Cumhuriyet 24.05.2007
    1 ...