iyiliğin, ibadetin mükafatı olarak bize sunulan cennete gitme ihtimalimiz olmasaydı dünya daha iyi bir yer olur muydu?
insanların cennete gitmek için neler yaptığını düşünüyorum. hac, namaz, oruç, zekat, iyilik yapmak, kötülük yapmamak... bunları tek tek incelemek istersek bence çok da pozitif sonuçlarla karşılaşmayız. hacca gidip gelenler ruhlarını temizlemişler midir? nefislerinden arınmışlar mıdır? hac, namaz ve oruç topluma faydası olan ibadetler değillerdir. insanın kendi içinde allah'a yönelmesine yarayan edimlerdir. ve insanda yol açması gereken ilerleyişe sebep olduğunu sanmıyorum. örneğin oruç tutuyoruz. amacımızın açların, fakirlerin halinden anlamak olduğunu öne sürüyoruz. peki iftar vakti gelip ezan okunduğunda ne yapıyoruz? oruç tutmadığımız günde bile yemediğimiz kadar yiyip içiyoruz. hangi fakirin, açlıkla imtihan edilenin böyle bir lüksü var? güya nefsimizi terbiye ediyoruz. ezan vakti geldiğinde gözü dönen bir nefis... belki de insanlığa en büyük faydası olan ibadet olan zekatı vereni duyanınız var mı? öyle kolay kolay vaz geçmeyiz bizim olandan. bizim onlar. dünya fani ya, kefenin cebi yok ya; bunlar lafda inandığımız tümceler.
zaten cennet vaadi olsa da olmasa da insanlığa faydamız çok az. bu vaad olmasaydı da samimi olmadığımız sürece bir şeyin değişeceğini sanmıyorum. belki sırf iyilik olsun diye iyilik yapmalıyız. insanın gün içinde kötülük yapması için bir çok fırsat çıkıyor karşısına; iyilik yapmak için ise çok az. bu fırsatlar çıktığında pragmatizmden uzak olarak iyilik için iyilik yapabilmeliyiz. insanlık olumlu bir kelimeyse olması gereken budur.
