gelişimini her yıl yenileyen , çok yıllık odunsu bitkilerimizdir. elbette ki ağaç oalrak sınıdlandırılması için, pek çok bitikinin odunsu dokulara olması, dik durabilmesi ve genellikle dallara ayrılması ve tek bir gövdeden oluşması gerekir. aslında ağaçlar gerek evrim gerekse genetik ilişkilerine dayandırılarak çağdaş bitki sınıflandırmasında çalılardan , tırmanıcı bvitkielrden ve otsu bitkielrden ayrı bir grup oluşturmazlar.... sporlu bitkielr olsun , damarlı bitkiler olsun bunları kapsayan pteridophyta dediğimiz gruplarda , , açıktohumlulardan , igne yapraklı bitkiler gibi ve kapalı tohumlulardann, tüm çiçekli bitkiler de oldugu gibi sınıflandırmaya giren bitkiler arasında yer alırlar..
yukarda bahsettiğim bazı kavramlar var . bunları da kısaca açıklamak yerinde bir hareket olacaktır.
açık tohumlu bitkiler dedim. nedir bu açık tohumlu bitkiler. ?
bu bitkilerin tohumları yumurtalık içinde oluşmayp , üretken yapraklar üzerinde bulunan tohumlu bitkielrdir. tohumlar genellikle kozalak pulları yüzeyinde açık oalrak bulunurlar.. açık tohumlulara örnekler iğne yapraklı ağaçlar verilebilir. çam ardı. , ladin gibi ağaçlar..
kapalı tohumlular dedim, bunu da kısaca açıklayalım.
yeryüzündeki geniş ve hakim bir grubu oluşturan bitkilerdir. bu bitkielrde tohum taslakları kapalı bir odacık halinde geliştiği için bu ad verilmiştir. bu bitkilerin en çarpıcı özelliği farklılaşmış meyve ve çiçek teşekkülleridir.
yeryüzündfeki ağaçların çoğu tohumları meyvelerin içinde bulunan kapalıtohumlulardır. kapalı tohumlularında bir çenekli ve iki çenekli sınıfları vardır.
bir çenekli ve iki çenekli kavramlarına da değinelim dedik. hadi başlıyoruz...
bir çenekliler.. genellikle boyları uzun , gövdeleri ince bitkielrdir. nedeni ise kambiyum dokusunu oluşturamazlar. kambiyum dedik kambiyum nedir yahu ? bitkilerin iletim demetlerinde meristematik hücreler tarafından oluşan enine büyümeyi sağlayan bir doku ... biri meristem mi dedi? peki nedir bu meristem : bitkielrin büyüme bölgelerinde bulunan , sürekli bölünme yeteneğine sahip bitki dokusudur.
bir çeneklileri açıklamaya devam. hadi.. çoğunlukla tek yıllıktırlar , istisnaları olsa da hemen hemen hepsi otsu formda çiçekli bitkiler sınıfırıd. tek çeneklilere monokotiledonlar da denir. ya da monokotiller.. bu gurubun üyelerinin kökleri saçak , yaprakalrı ince uzuzn , ve paralel damarldıır.
geliyoruz çift çeneklilere... hadi bakalım...
bu bitkilerimiz tek yıllık , iki yıllık ve çok yıllık olabilir. kökler iyi gelişmiştir. yapraklar büyük ve agsı görünümdedir. otsu ve odunsu formunda bulunabilir. embriyolarında iki çenek bulunan bitkilerdir. dikotiledonlar da denebilir. yine bir terim çıktı çenek ? tohumda embriyoyu kaplayan etli bölümdür. çenek..
ağaçların ekonomik değeri , dünyanın başlıca inşaat ve yakacak maddelerinden biri olan odun , kağıt yapımında kullanılan odun hamuru ve meyve gibi ürünlerin kaynağı olmasıından yatar !!! ayrıca ağaçlar forosentez sırasında karbondioksit alıp , oksijen vererek havayı temizlerrler, kök sistemleriyle suyu tutmaya yardımcı oldukları gibi selleri ve toprak kaymalarını da engellerler. bitmedi ... bütün bunların yanı sıra çeşitli hayvanalra besin ve barınaklar sağlarlar, güzel gönünümleriyle park , bahçe ve ormanları süslerler..
ağaçlarıun dallanma , kabuk , yaprak , çiçek ve diken gibi özellikleri türler arasında biçim, renk ve yapı açısından farklılık gösterir.
olgunlaşmış bir ağacın üreme organları kapalıtohumlullarda çiçekler, açıktohumlularda ise strobüler denen kozalak ve benzeri yapılarda, pteridophyt' ta ise spor keselerindee ( sporangiumdadır.) pteridophyt da kim? . bunlar eğrelti otlarıdır...
bir ağaç erkek üreme hücresinin (sperm) dişi üreme hücresini (yumurta) döllemesiyle oluşur .. açık ve kapalıtohumnlularda döllenme tozlaşma yoluyla olur, rüzgarlar böcekler ya da başka etkenler yardımıyla çiçektozları tohum taslagına taşınır..
ağaçalrın gelime organları kökler , gövde ve yapraklardır. kökler hem ağacı toprağaa baglar hem de topraktan su ve besin maddelerini emer. gövde ise dalları , dalcıkları , üreme organlarıı ve yaprakalrı taşır. gövdenin görevi köklerdeki su ve besin maddelerini fotosentezin yapıldıgı organlara ve üretilen besinleri de depolama ve gelişme dokularına taşımaktır...
ağacımızın büyümesi yeni hücrelerin oluşumuna ya da eski hücrelerin genişlemesine bağlıdır. gövde ve köklerin uç bölümlerindeki meristem doku hücrelerin bölünüp çoğalmasını kök ve gövdelerin uzamasına sebep olur. gövde ve dalların çapının büyümesi ise ikincil meristem dediğimiz dokudan ya da kambiyum dediğimiz (odun ve kabuk arasında bulujan katmandır bu aynı zamanda ) hücrelerin gelişmesinden kaynaklanır...