masonlukta sadece kabalanın etkisinin olduğu iddiası doğru değildir.
masonluk üzerindeki esas etkiyi hermes ve hermetizmde aramak gerekir (ve tabii ki hristiyanlık tasavvufu olan gnoz'da).
inisiyatik ve ezoterik bir şekilde insanları ateşlemeye, ölmeden önce öldürmeye çalışan bir bilgi-hikmet-gelişim yoludur.
kendine ait bir dogması yoktur, düşünerek ve okuyarak ve hatta tartışarak olgunlaşmaya davet eder.
insan-ı kamil olmak masonlukta önemli bir hedeftir, mason kelimesi de bu kamil insanı karşılar.
dolayısıyla diğer insanlardan üstün olan mason derneğine kayıtlı olan mason değildir, gerçekten mason olabilendir.
gerçekten "mason" olabilmek ise ancak ölerek hakikate gözü açmakla mümkündür.
masonluk "iyi yaşamanaın ve iyi ölmenin sanatıdır" demiş bir yazar*, harika bir tespit!
