sovyetler'in aracı olduğuna dair birşey duymadım. aracı olsalar dahi sonuçta karar mekanizması sovyet politbürosuydu, lenin, mustafa kemal'in burjuva milliyetçi bir lider olduğunu biliyordu. ama sovyetler birliği kapitalist ülkelerin planlarını akamete uğratacak bir milliyetçi devrime destek olmakta sakınca görmediği gibi fayda da görüyordu. eğer mustafa kemal, batı yanlısı olmasaydı, muhtemelen castro gibi sonradan kendine de bağlayabilirdi.