isa "ben israilin kayıp koyunlarına gönderildim" demiş, "şeritatı değiştirmeye değil tamamlamaya geldim" diyerek de dinin kapıları yahudiler dışındakilere kapatmıştır.
"evrensel" hristiyanlık doktrini pavlus tarafından kurulmuştur.
kısaca günümüz hristiyanlığının kurucusu isa değil pavlus tur.
