tümdengelimsel düşünceyle ve idealize edilmiş bir tanrı figürü üzerinden hareketle "hayır, tanrı bunu yapamaz" veya "tanrının davranışı şu şekilde olmalıdır" şeklinde önermeler ortaya koyarsanız tanrı fikri size "insansı" gelecektir.
etrafınızı gözleme ve bu gözlem sonuçları üzerinden "bu düzeni yaratan tanrı nasıl bir tanrıdır? " sorusunu sorma yolunu seçtiğinizde ise durum biraz daha karmaşıklaşır. çünkü eğer yaratıldıysak "bu düzeni yaratan tanrı nın" ideal tanrı fikrinden oldukça uzak olduğunu gözlersiniz.
belki de şu sorulmalıdır: kitaplarda bahsedilen tanrılardan herhangi birisi tarafından yaratımış olabilir miyiz?
kitaplardaki tanrılar ideal tanrı fikrinden çok uzaktır derseniz -bence en önemli nokta da burası- ideal tanrı fikrinin de insan kaynaklı olduğunu unutmamanız gerekir, yalpaladığı taraflar vardır, en azından hiçbir şeye ihtiyacı olmayan "ideal tanrının" yaratmaya da ihtiyacı olmaması gerekir. ama -en azından bazılarına göre- yaratmıştır.
yoksa yaratmaya ve bilinmeye ihtiyacı olan bir tanrının çocukları mıyız?
