evrensel mana da ortalamanın üzerinde iyi sayılabilecek bir kitap havası veren (özellikle sınıf farklılığı üzerinden yapılan analizlerle çehov'un en beğendiğim hikayesi memurun ölümü ve asghar farhadi'nin meşhur bir ayrılık'ını anımsadım- / yazar-çizerlik edebi yoğunluk ve dostoyevski güzellemeleriyle batı'ya gayet entelektüel tarafından göz kırpmıştır) , ülkem koşullarında taşıdığı yerel tatlarla (başlı başına değerlemeye açık imam hamdi karakteri ve ismail'in ev ve aile yaşantısı, ülkesel gerçeğin altını çizen harika bir kompozisyon olarak yarı aydın burjuvazi aydın bey) mükemmelliğe uzanan bir kitap oluveren nbc filmi.
filmden çok, hem bizden hem de batıdan izler taşıdığını düşündüğüm kesinlikle doyurucu bir romandır bu.
kafkaların, çehovların, dostoyevskilerin olduğu bir edebi dünya da 5 üzerinden 3,5-4 oyu hak eden modern bir filmken, ülkemiz koşullarında bu entelektüel hikaye 5 üzerinden 5'e denk düşer. nitekim şimdiden söyleyeyim her daim sözümün arkasında bir insan olarak bu hikaye bize, insanımıza, yapımıza her yönden fazla. biz aynı ve ötesi filmleri hak ediyoruz. yani 85 dakikalık filmin baştan sona aynısını çekip buna 35 dakika yapılan ilavelerle serinin yeni halkalarına yelken açmayı hak ediyoruz.
bizim gerçeğimiz rte-kısır politika, recep ivedik, magazin, acun-kısır yarışma, futbol vs... anton çehov, memurun ölümü, dostoyevski falan değil. zira acı da olsa bunu suratımıza vurduğu için bir nevi sadece ödül aldığı için kendisine yaklaşan genel popülizmle ilgilenmediğinden hatta ben kitap gibi de olsa son iki filmim de bildiğimi en iyi şekilde genel beklentileri umursamayıp yapıyorum dediği için nbc'yi fazlasıyla takdir ettiğimi söylemek isterim.
o sol yumruk hem anlatıların yılmaz güney kadar gerçek hem de sadece her şeyin bize ait olmadığını artık hikayelerin büyüdüğünü ve böylece evrensel bir anlatının yakalandığını hatta işin entelektüelliğinin de ancak bu şekilde söz konusunu olduğunu göze sokuyor.
ülkemizde durum genelde şu şekil de vuku buluyor. hadi bizahmet gidelim yönetmenin de en iyi filmiymiş çok büyük bir ödül de almış. çevremize de anlatırız filme gittiğimizi... peki külliyat hakkında fikir sahibi olmak işin neresinde? mesela dostoyevski sadece suç ve ceza'dan mı ibaret? sinema ve sanat biraz da tüketildiği kadar sabır işi değil mi? bu sabır insamızda ne kadar var?
