karşılaştırmalı üstünlük

entry8 galeri
    4.
  1. Osmanlı Devleti ekonomisinin 19.yüzyılın ikinci döneminden 1.dünya savaşına kadar benimsemek zorunda kaldığı ya da bırakıldığı ama çok da iyi ediliği teorem...

    Osmanlı devleti bütçesi 19.yüzyılın ortalarında iki yakası bir araya gelmemekteydi... Maliye çözümü yabancı ülkelerden dış borç almakata buluyordu. Ama her dış borcun bir karşılığı vardı; o da borç alınan ülkeye uygulanan ithalat yasaklarını kaldırmak... Ne zamanki osmanlı dış borçlarını ödeyemez hale geldi ve duyun-u umumiye maliye kontrolünü ele aldı, ülkede gümrük duvarları yıklıldı, Osmanlı tam bir liberal ülke haline geldi...

    Şimdiye kadar yazdıklarıma bakıp da, osmanlı yönetimine kızacak olanları baştan uyarayım; osmanlı bu dönemde, yılda yüzde 2 büyüdü. Yaklaşık 50 yıllık bir dönemde bu %170 e yakın bir büyümeye denk gelir... Yani aslında sanıldığının aksine, ülke ekonomisi dış dünyaya açıldıktan sonra daha da büyüdü ve ticaret hacminin genişlemesi ülke de refah artışına neden oldu...

    Eee, peki osmanlı neden hala geride kaldı? Çünkü, avrupa ülkeleri yıllık %4 gibi bir oranla ekonomilerini büyütmekteydiler ki bu da aynı zaman dilimi içinde %600'e yakın bir gelişmeye tekabül eder. Osmanlıdan daha hızlı büyüyen Avrupa, sonunda dümeni eline aldı anlayacağınız...

    Peki daha iyisi yapılabilirmiydi? Evet, eğer üretim teknolojisinden zamanında yararlanabilinseydi, osmanlı daha hızlı büyürdü zira ticaretini yaptığımız mallar hep ithal ürünler idi... Peki daha kötüsü olabilirmiydi; o da evet, hem üretmeyip hem de gümrük koysaydık, ülke fakirlikten kırılırdı...

    Peki birinci cumhuriyet döneminde ne oldu? Hem üretim yapacak teknolojiye sahip olmamız gereken sermayenin yok olması, buna karşın dış ülkelere uygulamış olduğumuz gümrükler; birinci cumhuriyet dönemi boyunca (1923-1950)ancak yıllık %0.8 büyümemize sebep oldu. Bu da, o dönemde ekonomizin sadece %24 büyüdüğünü gösterir. Ama, o zamanlar ülkemizin dış borçları çok iyi ödenmiş ve sıkı bir maliye politikası uygulanmıştı. Halkın fakirleşmesi pahasına borcumuz azalıyordu...

    Demem o ki;osmanlı döneminde, David Ricardo buyurdu, biz gümrükleri açtık ve büyüdük... Birinci Cumhuriyet döneminde Friedrich List geldi, gümrükleri kapatın, kendi sanayinizi kurun dedi, gümrükleri kapattık ama ülke büyümedi, halk arasında fakirlik arttı da arttı...

    Bütün ülke ekonomilerinin vizyonunu açan ve 19. yüzyıldan sonra hızlıca zenginleşmesini sağlayan Ricardo'ya ve karşılaştırmalı üstünlükler teorisine bütün dünyanın bir teşekkür borcu vardır...
    2 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük