sermayeci üretimde döngüsel olarak süregelen inişler ve çıkışlar, yavaşlamalar ve hızlanmalardır. sermayeci üretimin iç yapısından zorunlu olarak doğar.
mevsimlik ve yıllık dalgalanmalar kısa süreli, 3-10 yıl arasında olan dalgalanmalar orta süreli, otuz yılı aşan dalgalanmalar da uzun sürelidir.