dinde zorlama yoktur, örfde değil. insanlar dini gerçek mahiyetiyle anlama, kavrama konusunda
örfün, geleneklerin,toplumun dayatmasıyla dinin dışına düşen uygulamalar yapıyorsa bu dinin
kabahati midir?örf sadece islam toplumlarında değil, birçok toplumda dini aşmış, dini baskılamış ve özünden saptırmıştır. insanların kişisel heves ve arzularıyla Allah'ın emir ve yasakları arasındaki çatışmalar kutsal kitapların özünü oluştururlar.
din, insanların dünya ve ahiretteki saadetlerini düzenleyen bir kurallar manzumesidir. nasıl ki,bir makinayı yapan, onun her şeyine hakimdir. aynı şekilde de insanı yaratan ve kainatı ona hizmetkar kılan yüce yaratıcı, insanın sadece ahiret hayatını düzenlemez. dünya hayatını
da düzenler. temel yanılgı burdadır. allah'ın varlığına inanmayanları kapsam dışı bırakarak, allah'ın varlığına inanan bazıları sanmaktadır ki,allah kainatı yaratmış, sonra da kapmış, koyvermiş.kendi haline bırakmış. düşününüz ki,şu an kainatta cari kanunlar(yerçekimi, güneşin doğması, batması,mevsimlerin cereyanı, toprağın her daim çeşit çeşit meyve sebzeyi bizlere sunması vs gibi yüzlerce örnek verilebilir) allah'ın kudret elinin her an kainatın üzerinde faal olduğunu gösterir. eğer,bir lahza kudret elini çekse, kainat mahvolur. kainatı kendi haline bırakmayan yaratıcı, kendisine muhatap seçtiği,
124 bin peygamber ve kitaplar gönderdiği insanları başı boş bırakır mı?allah, lütfundan ve kereminden, insanlara iyiyi de,kötüyü de göstermiş, bunları seçecek akıl ve irade vermiş, emir ve yasaklarına uyanları mükafatlandırcağını, kendisini tanımayanları da cezalandıracağını içinde bulundukları toplumların en yüce şahsiyetleri olan peygamberleri
aracılığıyla bildirmiştir. insanların ve toplumların bir kısmı da buna isyan etmiş, kendi heves ve arzularını dine hakim kılmaya çalışmışlar, kimi de kendi aklını, dinin ve kitabın üstüne çıkarmış, kitap ve din adına dinin dışında şeyleri uygulamaya koymuştur. dinde zorlama yoktur bir ayettir ve allahın lafzıdır. bunun üzerinde hala yorum yapıp, estekti,köstekti demek, abesdir.kur'an hükmü vermiş, fermanı kesmiştir. hüküm veren, amalarla başlayan cümleler kuranların da kendilerini sorgulamaları, kiminle ve neyle cedelleştiklerini idrek etmeleri gerekir.