ilk çokpartili seçimlerde, 1946da, afyonkarahisar, merhum adnan menderes ve demokrat partiyi bağrına bastı, tüm hilelere, tüm engellemelere rağmen 8 milletvekilinin 8i de demokrat partiden seçildi.1950 seçimlerinde 9 milletvekilinden 9u da demokrat partiden seçildi. 1954te afyonkarahisar yine 9da 9, 1957de 10da 10 yaparak demokrat partiye en güçlü desteği veren şehirlerimizden oldu.
erdoğanın sözlerinden ne anlarsınız? ilk bakışta ifadesinde bir hata yok. ama ifadede dpnin bu seçimlerde afyonda oyların neredeyse tümünü alarak her seferinde bütün milletvekillerini çıkardığı anlamı yüklüdür. oysa dpnin örneğin 1954te dokuzda dokuz yapması doğrudan o dönemde geçerli olan seçim sisteminin kaçınılmaz bir sonucudur.
* * *
liste usulü çoğunluk sistemi diye adlandırılan bu sistemde, bir ilde tek bir oyla bile olsa- en çok oyu alan parti o ile ait bütün milletvekili kontenjanın tümünü kazanmış oluyordu. hiçbir ilde milletvekili paylaşımı söz konusu değildi. türkiyede 1954 yılındaki seçimde toplam 64 ilden 60ında bütün milletvekilliklerini dp almıştı. dp ülke çapında toplam oyların yüzde 57.6sını aldığı halde seçim sisteminin işleyişi sonucu meclisteki 541 sandalyeden 502sini kazanmış, chp ise yüzde 35.3 oy aldığı halde yalnızca 31 sandalye almıştı.
bu çerçevede 1945 yılında dpnin dokuzda dokuz yaptığı afyondaki seçimin sonucuna baktığımızda, dpnin 89 bin 969, chpnin 40 bin 872 ve cmpnin 23 bin 379 oy aldığını görüyoruz.
tarhan erdem, yazısında bu çelişkiye işaret ettikten sonra o yıllarda bugünkü nispi temsil sistemi uygulansaydı dpnin afyonda en çok 6 milletvekili çıkarabileceğini belirtiyor, ayrıca oy oranı büyüklüğünde bu ilin dpye verilen destekte türkiyede 26ncı geldiğine dikkat çekiyor. http://sosyal.hurriyet.co...ler-egilip-bukulebilir-mi
