derleme için bozkurt yılmaz'a ve metin sipahioğlu'na teşekkürler.
---spoiler---
öncelikle, şunları belirtmekte fayda var:
bahsi geçen yıllarda (1959 öncesi) futbol federasyonu resmen kurulmuştur ve ligler federasyonun gözetiminde oynanmaktadır,
ligler bölgesel değildir ve 'ulusal' olarak ülke çapında oynanmaktadır.
ek olarak: Liglerin kaç takımla oynatıldığının ya da hangi statü ile oynatıldığının "ulusal şampiyona" olduktan sonra hiç bir önemi yoktur. Zira italya'da futbolun ilk yıllarında sadece 4 takım bizdeki TSYD usülü maçlar yapıyor ve sadece 1 yarı final 1 final oynayıp şampiyon oluyorlardı. Örneğin; italya'da 9 şampiyonluğu bulunan Genoa'nın, ilk 6 şampiyonluğu her sezon toplamda 1-2 maç oynayarak alınmış şekildedir. Evet, yanlış duymadınız 1 ya da 2 maç... Keza Almanya liginde 3 şampiyonluğu bulunan Nürnberg'in, üç şampiyonluğu da üçer maç oynayarak kazanılmıştır.
1) 1923 yılında resmi olarak kurulan ve FIFA üyesi olan TFF, 1924'de Türkiye'de ilk defa, o ana kadar bölgesel oynanan liglerden farklı olarak, ulusal şampiyona düzenledi. Bu şampiyonanın adı; Türkiye Futbol Şampiyonası şeklindeydi. Bu şampiyona bazı istisnai yıllar hariç 1951 yılına kadar oynatıldı. Bu şampiyonada, istanbul - Ankara - izmir - Eskişehir - izmit illerinden takımlar oynadı.
-Türkiye Futbol Şampiyonası'nda, Fenerbahçe 3 kez, Beşiktaş 2 kez, Galatasaray ise 0 kez şampiyonluk kazanmış durumda-
2) Yine Türkiye Futbol Federasyonu, 1936-1950 yılları arasında, Milli Küme adı altında ulusal şampiyonalar düzenledi.
istanbul, izmir, Ankara illerinde düzenlenen bölgesel turnuvalarda başarılı olmuş takımların katıldığı ve deplasmanlı lig usülüyle oynanan bu ulusal şampiyona, istisnai 3 sezon hariç tüm sezonlar oynandı.
-Milli Küme liglerinde ise, Fenerbahçe 6 kez, Beşiktaş 3 kez, Galatasaray ise sadece 1 kez şampiyonluk kazanmış durumda-
gelelim antitezlere ve yanıtlarına:
1) Futbol o yıllarda profesyonel değildi.
cevap 1) Futbol o yıllarda dünyanın hemen hemen heryerinde amatördü:
A) italya Ligi 1898'de oynanmaya başladı, 1929'da profesyonel oldu. Genoa takımının italya Federasyonuna göre tam 9 şampiyonluğu var, ve dikkat! Tüm bu 9 şampiyonluğu 1929 öncesi amatör döneme ait. Genoa'nın 1924 yılından sonra tek 1 şampiyonluğu bile yok, ama italya Federasyonu nezdinde 1924 öncesi dönemden gelen ve sayılan tam 9 şampiyonluğu var. http://www.legaseriea.it/en/serie-a-tim/albo-d-oro
B) Alman Ligi 1903 yılında oynanmaya başladı, 1963'de Bundesliga kuruldu. Nürnberg'in Alman Federasyonu nezdinde tam 9 şampiyonluğu var, bu şampiyonluklardan 8'i Bundesliga öncesi. Sadece 1 tanesi Bundesliga kurulduktan sonra. http://www.dfb.de/index.php?id=380602
2) istanbul, Ankara, izmir takımlarıyla oynatılan Milli Küme ve 5 ilin takımlarıyla oynatılan Türkiye Futbol Şampiyonaları için ulusal değil, elit liglerdi, bütün ülkeyi kapsamadığından sayılmamalı.
cevap 2) TFF tarafından sayılan, ve 1959 sonrası oynatılan lige gelelim. Bu ligin ilk 8 yılındaki takımları bilir misiniz?
Bakın 8 yıl diyorum.
1959'dan 1967'ye kadar oynanan ligin, yani şu an şampiyonluk sayılarında sayılan ligin ilk 8 yılında, 60-61 sezonunda 1 Adana takımının oynamasının dışında, kalan 7 sezonda sadece ve sadece istanbul, Ankara, izmir takımlarıyla oynanıyordu, tıpkı milli küme gibi.
Türkiye Futbol Federasyonu resmi kayıtlarına göre 1959'da düzenlenen ligin takımları: http://www.tff.org/default.aspx?pageID=1183
Türkiye Futbol Federasyonu resmi kayıtlarına göre 1960'da düzenlenen ligin takımları: http://www.tff.org/default.aspx?pageID=1184
Yani, tarihi yok saymak isteyen malumların iddialarına ve tezlerine göre, eğer Milli Küme sadece 3 ilin takımlarını içeren elit lig idiyse ve bu yüzden sayılmamalı ise, 1959'dan 1967'ye kadar oynanan lig de sayılmamalı, o yıllardaki şampiyonluklar da iptal edilmelidir. Çünkü 59 ve 67 sezonları arasında, 1 sezon hariç lig toplam 7 sezon sadece ve sadece aynı Milli Küme gibi 3 büyük ilin takımları ile oynanmıştır.
3) Aynı sezonda her 2 şampiyonanın da düzenlendiği yıllar olduğundan ve 1 sezonda 1'den fazla şampiyon olamayacağından şampiyonluklar sayılamaz.
cevap 3) Dönemin şartları gereği, şimdiye oranla daha az maç yapıldığından, zaman zaman aynı sezon 2 ulusal şampiyona birden yapan TFF'nin şampiyonalarına katılan takımlar olmuştur. Günümüz Güney Amerika'sında da böyle bir durum söz konusudur. Hemen hemen tüm Güney Amerika kıtasındaki ülkelerde, futbol 1 sezondan 2 şampiyon çıkacak şekilde, açılış ve kapanış ligleri ile oynanıyor ve her 1 yıl bittiğinde, o yılın 2 şampiyonu olmuş oluyor. Onlar da mı geçersiz?*
dünyadan örnekler:
Almanya' da 1903 yılından itibaren lig oynanmaya başladı, 1963 yılından itibaren ise Bundesliga oynanmaya başlandı. Nürnberg'in 9 şampiyonluğu var, sadece 1'i Bundesliga sonrasında..
ingiltere Ligi 1889 yılında oynanmaya başlandı. Premier Lig ise 1992 yılında kuruldu. Liverpool'un 18 şampiyonluğu var 1888'den itibaren. 4'ü 1925 öncesi..
italya Ligi 1898 yılında oynanmaya başladı. 1929 yılından sonra profesyonelliğe geçildi. AC Milan'ın 18 şampiyonluğu var 1898 yılından itibaren. 3'ü 1910 öncesi..
ispanya Ligi 1929 yılında oynanmaya başlandı. Real Madrid'in 31 şampiyonluğu var 1929'dan beri.
Portekiz Ligi gayriresmi olarak 1934 yılında, resmi olarak ise 1938 yılında başladı. Benfica'nın 31 şampiyonluğu var 1934'ten itibaren.
Fransa Ligi 1932 yılında oynanmaya başlandı, profesyonelliğe geçiş ise 1943 yılında oldu. Marsilya'nın 10 şampiyonluğu var 1932 yılından itibaren.
Hollanda Ligi'nde şampiyonluklar 1897 yılından itibaren sayılmakta.
Yunanistan' da 1927 yılında Pan-Hellenic şampiyonası, 1959'da Birinci Lig, 2006' da Süper Lig oynanmaya başladı. Olympiakos'un 37 şampiyonluğu var 1927 yılından itibaren. Yani Yunanistan' da Birinci Lig' in başladığı 1959 yılından itibaren değil, 1927 yılından itibaren şampiyonluklar sayılıyor.
ingiliz futbolunun ilk şampiyonu, preston (1889) -hatta ilk iki senenin şampiyonu-
alman futbolunun ilk şampiyonu, leipzig (1903)
ispanya futbolunun ilk şampiyonu, barcelona (1929)
italya futbolunun ilk şampiyonu, genoa (1898)
ve bazı önemli tarihler:
türkiye futbol federasyonunun kuruluşu: 1923
--21 Mayıs 1923; Türkiye'nin FIFA'ya yaptığı başvuru kabul edildi ve Türkiye FIFA'nın 26. üyesi oldu--
-türkiye futbol birinciliği 1924, milli küme 1936 yılından itibaren düzenlenmeye başlanmış-
tff'nin resmi kayıtlarına göre ilk türkiye futbol şampiyonası şampiyonu, harbiye: 1924
olimpiyatlara futbol milli takımının gidişi: 1952
dünya kupası'na ilk gidişimiz: 1954
her fırsatta dile getirilen macaristan zaferi: 1956
son olarak, türk futbolunun şampiyon takımları ve şampiyonluk sayıları:
Fenerbahçe, 28 (19 Lig,6 Milli Küme,3 Türkiye Futbol Birinciliği)
Galatasaray, 20 (19 Lig,1 Milli Küme)
Beşiktaş, 18 (11 Lig,3 Milli Küme,2 Türkiye Futbol Birinciliği,2 Federasyon Kupası)
Trabzonspor, 6 (6 Lig)
Gençlerbirliği, 2 ( 2 Türkiye Futbol Birinciliği)
Harp Okulu, 2 ( 2 Türkiye Futbol Birinciliği)
Bursaspor, 1 (1 Lig)
Ankaragücü, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
Göztepe, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
istanbul Güneş, 1 (1 Milli Küme)
Ankara Demirspor, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
Eskişehir Demirspor, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
Muhafızgücü, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
istanbulspor, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
Harbiye, 1 (1 Türkiye Futbol Birinciliği)
---spoiler---
1959 öncesi türk futbolunu yok saymak; lefter küçükandonyadis, zeki rıza sporel, cihat arman, baba hakkı, süleyman seba, turgay şeren, gündüz kılıç gibi isimleri yok saymaktır.
100 küsür yıllık köklü kulüplerin 30 yıllık geçmişini çöpe atamazsınız!