kitap ve yazarımız hakkında değinmek istediğim birçok konu var, neyi hangi sıralamayla ele alacağımı şaşırmış olarak ilk önce hatırlatmak istediğim bir şey var ki zaten ta o zamandan beri yazılıp çizilmesi akıllara zarar bir şeydi; yıl 2014 sözümün arkasındayım. twilight serilerinden son kitabın ya da eclipse'ın arka kapak yazısında "kenara çekil potter" yazar. işte akıllara zarar olan budur. meyer'ın edebi yönüne hiç girmiyorum, süslü betimlemeleri ve akılları bir yerlerinde ergen kitle olmasa dikkate alınacak bir yanı olur muydu, muamma. yine de meyer kendi çapında büyük başarı yakalamıştır. diğer yandan son dönem edebiyatında gözle görülür elle tutulur "bakın, günlük hayatımızda argo, küfür dili diye bir şey var, e varsa hadi bunu kullanalım" mantığı güden ve edebi dilden olabildiğince uzak kitapların popülerleştirilip -ki bunda elbette kâr amacı güden yayınevlerinin ve çerez niyetine kitap okuyup, kitap okuduğunu zanneden bir kitlenin arz-talep ilişkisi baş etkendir- insanlara itelenmesi kaynaklı bir rekabet var. bunların yanısıra +18 adı altında yine edebiyattan son derece uzak yetişkin kurgu türedi, bu türün bu kadar popülerleştirilip diğer türlere oranla daha çok reklamının yapılması da yine aynı arz-taleptir.
rowling'in 7 kitaplık fantastik serisi her ne kadar çocuk ve gençlere yönelik yazılmış gibi görünse de tüm yaş gruplarına hitap eder. son derece muazzam bir dili, son derece büyülü bir dünyası vardır. kitapların içine girdiğinizde her bir karakteri özümser, onları tanır, duygularını paylaşırsınız. kurgu güzel, karakter profilleri başarılı, anlatım boyunca bir tane bile argo yok. -demek ki argo olmadan efsane yaratılabiliyormuş- halen tüm kitapçılarda kitap fiyatları el yakar ve satar. bu açıklamaları da şerh düştük mü, şimdi gelelim eleştrimize:
1. kitabı okumaya başladığımda sanki bir rowling eseri değil de bestseller'a oynayan kitaplardan birini okuyormuşum izlenimine kapıldım.
2. rowling, ya sanki potter serisinde de bu dili kullanmak istemişti ve editörü karşı çıkarak kullanmasına müsade etmemişti ya da yukarıda yazdığım arz-talep ilişkisi nedeniyle bir kaygıya düştü ve böyle pespaye bir dille karşımıza çıktı.
3. konunun sürükleyiciliğinin, kurgunun şahaneliğinin, karakter profillerinin ne denli başarılı olduğunu bir kenara ittirecek kadar basit ve yanlış betimlemelerle dolu.
4. hp serisinin fiyatı halen el yakıp tırmanışını sürdürürken bu kitabın fiyatında yüzde ellinin üzerinde bir indirime gidiliyor, buna tek açıklama olarak saydığım nedenleri gösteriyorum. keşke rowling o popülerlik kaygısı içinde hiç kalemi eline almamış olsaydı. harper lee'ye bir kez daha saygı duyuyorum. çünkü bu kitap rowling'e olan derun saygımı yerle yeksan etti.
5. e.l james'ten sonra ingiliz düşünce yapısına bu kitap bir bakış açısı getirir mi merak ediyorum. bir tek iyi yanını bulmak istiyorum kitabın, hala rowling'e olan saygı ve sevgimin devam edebilmesi için bir tek neden arıyorum, lakin yok arkadaşlar. benim için çok büyük hayal kırıklığı oldu bu kitap.
6. dilinin pespaye olmasından bahsetmiştim 2. maddede ve bu neden, kullandığı argo ve müstehcenlikle alakalı değil, rowling okur ve severleri oklarını daha fazla üzerimize çevirmeden nedenini açıklayayım. yazın dilinde 'ama'lı, 'sonra'lı, 'parantez içine alarak konu anlatımlı, bol 'de'li, bol 'ki'li yazılar acemiliğin işaretidir. bu bakımdan sanki rowling daha önce hiç kitap yazmamış, sanki bu ilk kitabıymış gibi son derece basit bir dille çıkmıştır karşımıza. okurken sıkılmamak elde değil. kırkıncı sayfada dumura uğrarken ellinci sayfada kitabı fırlatıp atasım geldi. sanki elimde usta kalemden çıkmış bir kitap değil, romans serisi yazan yeni yetme bir yazarın kitabı varmış gibi ruhum daraldı. afakan bastı. of bak, eleştri yazarken düşünmek bile aynı halet-i ruhiyeye sokuyor.
yine de okumak isteyen, almak isteyen varsa alsın okusun. belki ben haksız çıkarım, belki çok seversiniz. hazır gözleri parlatacak bir fiyata inmişken...
