amerikan belgelerinde saçma sapan ve fantastik araştırmalar yapıp "bakın sivas kongresinde abd mandası istenmiş" diyen kişilerin haticeye değil, neticeye bakmaları gerekir.
sonuçta bir çok katılımcının yer aldığı bir kongre toplanmış ve milletin o günkü ahval ve şeraiti ortada.
bir kısım hilafetçi, bir kısım ingiliz muhibi, bir kısım kürt tealici ve bir avuç milliyetçi...
tabi ki kongrede her kafadan bir ses gelecek, tabi ki onlarca fikir ortaya atılacak.
bu ortaya atılan fikirlerden biri de pekala "amerikan mandası" fikri olabilir.
şimdi arkadaşlar diyor ki,
"amerikan mandası fikri ortaya atıldığında mustafa kemal bir tepki vermedi"...
e vermeyecek tabi, adam ne yapsın, her fikre saygısı var.
şayet mustafa kemal ortaya atılan fikirleri dinlemeseydi, bu sefer "bakın kimsenin fikrine değer vermedi, kendi fikirlerini baskıyla dikta etti" diyecekti aynı güruh.
sözün özü...
her türlü fikir dinlenilmiş, bilgi alış verişi yapılmış ve neticede muhakkak manda ve himayenin kabul edilemeyeceği dosta düşmana duyurulmuştur.
tekrar etmek gerekirse,
haticeye değil neticeye bakın...
