sanıldığının aksine dünyanın en güçlüsü falan değildir. durun hemen vurmayın tabiki de sözü geçen herkesin dikkate aldığı süper bir güçtü. amma velakin asla dünyanın en iyisi değildi. ispanya fransa ingiltere biri düşüp biri yükseliyordu. ispanya zamanında çok güçlü bir devlet çok zengin bir imparatorlukken zamanla gücünü kaybedip fransaya yenik düşmüştür. ama asla ortalıktan çekilmeyip sözü geçen bir devlet olmayı sürdürmüştür. avrupada durumlar böyleyken osmanlı devletinin bizim abarttığımız kadar büyük olmadığını farketmemiz lazım. ispanya hiç demedi ki dur ulan osmanlı ne kadar güçlü oldu haddini bildireyim demedi. ne zamanki osmanlı ispanyaya yakın oldu komşu oldu o zaman birbirimize girdik. çünkü adamların ihtiyacı yok ki. zaten büyükler zaten istediğini alıyorlar zaten büyük düşmanları var( fransa). ama bu değiştirmez osmanlının büyük bir imparatoluk olduğunu. bölgesinin en güçlüsü en kudretlisi idi. ama tek demek istediğim bize tüm eğitim hayatımız boyunca biz böyleydik şöyleydik herkesi siker atardık yanılgısı. büyüktük ama o kadar büyük değil.
