31 mart vakası, 2.meşrutiyetin 'in ilanından sonra istanbul'da yönetime karşı yapılmış büyük bir ayaklanmadır. rumî takvim'e göre 31 mart 1325'te (13 nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır.
ittihat ve terakki cemiyeti'nin iktidarı tam olarak ele geçiremeyerek dolaylı bir denetim kurması ve ingilizlerin ittihat ve terakkicilere söz geçiremeyeceğini fark etmesi, politik istikrarsızlığa yol açmış, halk arasında da yaygın çalkantılar doğurmuştu. bu koşullar bazı muhalefet gruplarının kısa sürede ittihat ve terakki'ye karşı ingilizlerin de desteğiyle birleşmelerine zemin hazırladı. politik istikrarsızlık ve çatışmalar, ittihat ve terakki'ye muhalefet eden tanınmış gazetecilerin ajanlar tarafından öldürülmesiyle daha da şiddetlendi.
i nâzım paşa ittihatçı ahmet rıza bey sanılarak isyancılar tarafından linç edildi. aynı şekilde lazkiye mebusu arslan bey de gazeteci hüseyin cahid sanılıp öldürüldü. alaylı olan askerler, halk arasından cahil ayak takımından hamallar ve bazı dindar kimseler de din elden gidiyor- şeriat isteriz propagandalarının etkisiyle isyana katılmıştı.
istanbul'da denetimi elinden kaçıran ittihat ve terakki asıl güç merkezi olan selanik'teki 3. ordu'yu harekete geçirdi. böylece mahmut şevket paşa ve rezneli niyazi bey komutasında ayaklanmayı bastırmak üzere hareket ordusu kuruldu.
