bu bir romandır. haliyle kendi ağzıyla konuşturduğu italyan köle, gerçek bir kişilik değildir. ancak italyan kölenin anlatımında görüyoruz ki: "osmanlı devleti ve dönemin padişahı beş para etmez!" fikri bas bas bağırılmış.
kanaatimce orhan pamuk denilen yazar efendi, "osmanlı" algısı bozuk, bu algıyı hep kötü yanlarıyla veren, bu algıdan utanan bir yazardır. halbuki onun sandığı gibi üç kuruşluk hoca efendi, hocalığını bilimsel uğraşlardan alan zat, öyle padişahı falan kontrol edip yönetemez. dahası padişah stresli dönemlerinde pamuk beyin sandığı gibi, odasına kapanıp kediyle köpekle oynayan bir kişi de değildir. padişah bu. hollandanın, lehistanın kıytırık kralları ile karıştırmamak lazım.
