birbirine paralel birkaç neften oluşan roma asıllı yapıdır. ticaret amacıyla kullanıldığı gibi mahkeme olarak da kullanılmıştır. bazilikaların çatıları tonozlu olabileceği gibi kubbeli şekilde de olabilir. buna en iyi örnekler sur-i sultani içinde kalan aya irini ve ayasofya'dır.
