konuyu sadece harf inklabı üzerinden ele alırsanız bütünü kavramakta yeterli olmayacağını düşünerek bir hatırlatmaya ihtiyaç duyuyorum. mustafa kemal osmanlı devletinin son dönemine tanık olmuş önemli bir general ve saraya yakın sayılabilecek bir insan. padişahı veliahtlığından beri tanıyan diyalog içinde olan biri. istanbulun işgal edilmesine kadar geçen sürede yüzyılın başından beri yapılan savaşlara şahsen katılmış ya da arka planına hakim bir insan.
ingilizlerin ve rusların hatta fransızların beklentilerini ve stratejilerini bilebilen hatta dönemi bizzat yaşayan bir adam. ingiliz casus Arabistanlı Lawrence gibi insanların nelere muktedir olduğunu bilen gören bir adam.
kabaca ifade etmek gerekirse cumhuriyete batı dünyasıyla entegre olabilmek adına geçmeyi arzulayan bir insan. eğer bu entegrasyon olmazsa batının türkleri anadoludan sileceğini düşünüyor. nitekim batı bizi o dönemde araplarla eş tutan bir zihniyette ki hala bu durum görece devam ediyor. bu adamlar doğu toplumlarına maymun bunlar aşağı ırk falan diyen adamlar.
yani mesele ne tek başına harf devrimi ne kılık kıyafet ne de diğer inklaplar. mesele doğu toplumundan batı toplumuna moderniteyi benimseyen seküler bir ülke olmak ya da olmamak meselesi.
