devlet, sınıf ilişkilerinin yansıdığı, "ideoloji" ile perdelenen, toplumların istisnasız en "örgütlü" teşkilatıdır.
"derin" diye anılan devlet, devletin ideolojik perdede gizlenmiş ana yapısıdır.
"şeffaf" devlet, devletin ışık alan yüzüdür. maliyesidir, askerlik şubesidir, tapu kadastrosudur, mahkemesidir, hapishanesidir, sokakta rastladığımız her tür organizasyonudur.
"paralel" devlet, devlet cihazının içinde her zaman var olan, farklı egemen-egemenleşen sınıfların rekabet odaklarıdır. bir nevi cuntalardır.
devlet gücü, demokratik ve baskıcı karakterin sarkacıdır. egemen sınıfın iç-dış koşullarda şekillenen sevk karakteridir. sevk ve idare, devlete egemen sınıf ve diğer rekabet odaklarının uyumu kadar, devlet dışı sınıf ve sair muhalif güçlerin durumuyla yakından ilgilidir. dış koşullar, zaman zaman sevk ve idarenin gidişatında başat olabilir.
