yazıt metni(cengiz alyılmaz tarafından okunan şekli) ve türkiye türkçesine çevirisi:
yorçı a bitigim = (Benim adım) yorçıdır, (bu da benim) yazıtım.
yazıtın adı:
"Yorçı yazıtı" adlandırması Cengiz alyılmaz tarafından, metnin içeriği ve söz varlığı dikkate alınarak yapılmıştır. Bu yazıta Bai Yudong ve bao wensehng tarafından, yazıtın bulunduğu yer dikkate alınarak "çagan obuga yazıtı" adı verilmiştir.
Bulunduğu yer ve keşfi:
iç moğolistan özerk bölgesi'nde bulunan baotu şehrinin çagan obuga köyünde 1998 yılında bir çoban tarafından bulunmuştur. Yazıtın bulunduğu yer 2. Göktürk kağanlığının önemli idari merkezlerinden biridir.
yazıtın özellikleri:
Granit blok üzerine yukarıdan aşağıya yazılan 11 karakterden oluşmaktadır. yazıtın toplam uzunluğu 61 cm.'dir. her karakterin boyu 3-4 cm.'dir.
neşir:
Bu yazıtla ilgili ilk araştırma baotu'daki yerel tarihçiler tarafından 2004 yılında yapılmıştır, daha sonra da araştırmalar devam etmiştir, ancak 2012'ye kadar yapılan bu araştırmalarda ciddi bir epigrafik inceleme ve transliterasyon çalışmalarına yer verilmemiştir.
Bu konudaki ilk ciddi çalışma Hohot'ta bulunan iç moğolistan üniversitesi, moğol araştırmaları fakültesi, tarih bölümünden bai yudong ve ekibi tarafından yapılmıştır. 2012 yılında'da bu çalışma bir makaleyle duyurulmuştur. ancak bu makaledeki epigrafik inceleme, yazının transliterasyonu başarısız olmuştur:
"qurçıbensigim."
japon bilim adamı kösetsu suzuki de yazıt üzerinde epigrafik belgelemeler yapmıştır. ancak köstesu suzuki de tıpkı bai yudong ve bao wensheng gibi, metni okumakta ve yorumlamakta yazıttaki tahribattan dolayı güçlük çekmiştir ve şu şekilde yanlış okumuştur:
"yurçı:evüsgüm"
Cengiz Alyılmaz da kösetsu suzuki ile zaman zaman işbirliği içinde bulunmuş ve kösetsu suzuki kendisinin görüşlerine başvurmuştur. Daha sonra Cengiz alyılmaz da bu yazıtın "yorçı a bitigim" şeklinde okunması gerektiği görüşünü ileri sürmüştür. bu görüşüne de bu entry'de yazılan bilgilerin kaynağını oluşturan şu makalesinde vermiştir:
ayrıca makalede, yorçı yazıtında geçen kelimelerin tahliline ve yorçı yazıtıyla ilgili fotoğraflara da yer verilmiştir. ve yazıtla ilgili şu sonuçlara ulaşılmıştır:
- Yorçı yazıtı, köktürk dönemine ait ve köktürk harfli yazıtlardan biridir.
- Bu tür yazıtlar yoğunlukla uygur özerk bölgesi, kansu ve şaanxi bölgelerinde bulunmuştur. Yorçı yazıtı'nın ise iç moğolistan özerk bölgesinde bulunması köktürk alfabesi'nin kullanım alanının genişliğinin göstergesidir. ayrıca yine bu mevkii de başka yazıtların da bulunabileceği ihtimalini doğurur.
