"kahrolsun" edebiyatının ötesine geçip, en azından bireysel bir karşı duruş sergileyebilmek için kapitalizmin esasını oluşturan insan tanımından sıyrılmak ve kendi şahsında bu sistemin bütün öngörülerini yalanlamak gerekir. bir tavır koymak, bir karakter geliştirmek meselesidir kapitalizmin karşısında olmak. sloganlar yetmez; beylik laflar, gösterişler işlemez.
çok gerçek, çok doğal bir sistemdir kapitalizm çünkü. "ey insanoğlu!" der, "sen sadece şahsi çıkarı peşinde koşan bir varlıksın. sürekli daha fazlasını istemiyor musun, hep yarış halinde değil misin, olmazsa olmaz bir rekabet içinde var etmiyor musun kendini?" soru sorar sistem, ahkam keser; cevap bekler bir ses.
bu ses ahlaksız ya da kötü bir ses de değildir üstelik. ahlaktan bağımsızdır ve birey için şüphesiz "iyilikler" öngörür. refah vaat eder, özgürlük vaat eder, hatta eşitlikten bile söz eder. ancak, eşitlik için taviz vermez. çünkü, kapitalizme göre eşitsizliği ve hiyerarşiyi yaratan toplumun kendisidir. akılcı ve iktisadi insanlardan oluşan bir toplumun eşitlik uğruna daha düşük bir refah düzeyini kabullenmesinin mümkünatı yoktur. insan doğası buna uymaz. yarışmak, mücadele etmek, kavga etmek ister insan. sistem ise bu kavganın kurallarını koyar sadece. herhangi bir yerde piyasa açık ve temiz tutulursa, iletişim imkanları ve bilgi akışı geliştirilirse, eşitsizliğin gelişmeyi sağlayacak bir unsur olduğunu bile iddia eder bu yüzden.
gayet açıktır, anlaşılabilirdir kapitalizm. her birey çarkın nasıl döndüğünü anlar. nihayetinde hikayedir evet, toplum çıkarının bireysel çıkarlar toplamı olduğu. yalandır vaatler. bölüşüm adaletsizdir. sınıfsal ayrımcılık vardır. kapitalizmin kutsadığı girişim özgürlüğü bireysel hak ve özgürlüklerin önünü tıkamaktadır. her şey sermayeye çalışmaktadır pratikte... bunları herkes anlar, ama herkes karşı durmaz kapitalizme. bedeli vardır karşı durmanın çünkü.
güçtür kapitalizm, güçlünün düzenidir. gücü olan birey zaten kopamaz bu kutsal ittifaktan; kopmaya yeltenirse güç kalmaz, yalnızlık başlar, kendine döner bütün silahlar. gücü olmayan, bizzat "ezilen" ise dengesiz-adaletsiz bu kavganın içine girmekten ürker. ya hayatın acımasızlığı olarak kabullenir bu düzeni ya da bir yerinden tutunmaya, koparabileceğini koparmaya çalışır. neresinden bakılsa zordur "kahrolsun kapitalizm" söyleminin içini doldurmak. sadece cesaret yetmez.
