Psikoanalitik kuramda kişiliğin başlıca beş dönemden geçerek geliştiği ya da yetişkinlikteki kişilik örüntüsünün temellerinin atıldığı ileri sürülür. Belirtilen yaş sınırları mutlak sınırlar değildir.
Oral dönem (0-1 yaş)
Anal dönem (1-3 yaş)
Fallik dönem (3-6 yaş)
Latens dönem (6-11 yaş)
Genital dönem (11 yaş sonrası
Kişilik gelişmesine getirdikleri bakımından ilk üç dönemin önemi büyüktür.
Bu dönemlerin herhangi birinde aşırı doyum sağlama ya da engellenmelere bağlı doyumsuzluk sonucu saplantı olabilir.
Belirli bir döneme ait saplantısı olanlar, o döneme ait davranış özelliklerini yıllar sonra dahi gösterebilir.